Jowisz (Iuppiter), bóg światła i nieba, odpowiednik greckiego Zeusa. Był najpotężniejszym bogiem w panteonie. Syn Saturna i Opsy, mąż Junony. Wraz z nią i Minerwą tworzyli triadę bóstw państwowych, tzw. trójcę kapitolińską, którym poświęcono świątynię na Kapitolu.
Kult Jowisza Najlepszego i Największego (Iupiter Optimus Maximus) sięga czasów etruskich królów i koncentrował się w świątyni położonej na Kapitolu w Rzymie, gdzie ponoć zasiadał on w towarzystwie Junony i Minerwy. Czynnościami kultowymi opiekował się kapłan zwany flamen Dialis, który był najwyższy rangą w kolegium flaminów.
Początkowo Jowisz był bogiem zjawisk atmosferycznych, burzy, grzmotów i błyskawic, jednak później stał się opiekunem ludu rzymskiego oraz jego potężnym sprzymierzeńcem w toczonych wojnach. Jowiszowi poświęcone były zawody rozgrywane w rzymskim cyrku.
Jupitera czczono pod wieloma przydomkami: Iuppiter Stator („ten, który wstrzymuje uciekające wojska”), lub Iuppiter Victor („zwycięzca”).
